سیم و کابل یکی از اصلی ترین وسایل در صنعت انتقال برق است که برای هدایت جریان الکتریسیته از آنها استفاده می شود . بدون شک سیم و کابل به شدت در کیفیت انتقال برق در عرصه صنعت و ساختمانموثر است از این رو کیفیت این مصحولات از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد . با توجه به اهمیت نقش سیم و کابل ای محصولات مشمول استاندارد اجباری بوده و ویژگی های کیفی آنها می بایستی منطبقبا اامات استاندارد باشد.
کیفیت سیم و کابل درجه یک به عوامل بسیاری از جمله کیفیت ف به کار رفته جهت هادی ، پلیمر های مصرفی به عنوان لایه های عایقی و …. بستگی دارد . بر این اساس با توجه به این که جهت خرید سیم وکابل درجه یک با یستی شناخت کلی در خصوص ویژگی ساختار سیم و کابل داشته باشیم در این مقوله به تشریح ویژگی این پارامترها خواهیم پرداخت.
تاثیر ضخامت و طول سیم و کابل در کیفیت
جریان الکتریکی حاوی میلیون ها الکترون است. جریان الکتریکی رابطه مستیقم با تعداد الکترون ها دارد یعنی هر چه جریان بیشتر باشد تعداد الکترون ها بیشتر و باید از کابل های دارای سطح مقطع بیشتراستفاده کرد و هرچه کابل قطر بیشتری داشته باشد جریان عبوری بیشتر و مقاومت در برابر عبور جریان کمتر می شود. در نتیجه هرچه کابل ضخیم تر باشد کمتر داغ شده و کمتر دچار سوختگی یا آتش سوزیقرار می گیرد. در رابطه با طول کابل هم همین موضوع مطرح است هرچه طول کابل بیشتر باشد مقاومت الکتریکی آن بیشتر است. لازم به ذکر است که قیمت کابل بنا به میزان ضخامت و طول آن متفاوت استکه برای خرید کابل باید از آن اطلاع داشته باشید.
عایق سیم و کابل
عایق: بخشی از سیم و کابل می باشد که مانع هدایت جریان برق است.
عایق ها در سیم و کابل به انواع زیر به کار می روند:
(Lapped insulation ) عایق نوارپیچ:
عایقی از جنس نوار که در لایه های هم مرکز روی هادی پیچیده می شود و در حین پیچیدن قسمتی از نوار روی بخش زیرین خود قرار می گیرد.
عایق کاغذی اشباع شده (Impregnated paper insulation ) :
عایقی نوارپیچی که نوار آن از یک ماده عایقی اشباع شده است.
عایق اکسترود شده (Extruded insulation ) :
عایقی از جنس مواد گرما نرم یا گرما سخت که عملیات عایق کاری آن به روش اکسترود انجام شده باشد .
عایق معدنی (mineral insulation ) :
عایقی که از جنس پودرهای معدنی فشرده شده باشد .
مقررات عایق در سیم و کابل
قطر زیاد عایق یا غلاف سیم وکابل دلیلی مبنی بر مرغوب بودن آن محصول نیست متأسفانه برخی از تولیدکنندگان با کاستن از وزن مس لازم در سیم و کابل (با کاستن تعداد رشته‌های مس و یا قطر رشته‌هایمس) و افزودن به قطر عایق یا غلاف سبب می‌شوند وزن محصول مناسب به نظر برسد اما این محصول قابلیت استفاده برای مورد طراحی شده را نخواهد داشت و در صورت استفاده سبب بروز آتش‌سوزی و یامشکلات دیگر می‌شود
عایق سیم باید دارای استقامت مکانیکی و قابلیت ارتجاعی کافی باشد
عایق سیم باید کاملاً هادی سیم را در بر گرفته باشد
– عایق باید کاملا” به هادی سیم چسبیده باشد ولی به استثناء بندهای با انعطاف پذیری بالا بایستی جدا کردن عایق از هادی سیم بدون آسیب دیدن عایق هادی و یا پوشش قلع اندود ( در صورت وجود ) امکانپذیر باشد.
میانگین ضخامت عایق از مقدار استاندارد کمتر نباشد
هر رشته عایق در سیم باید فقط یک رنگ داشته باشد ( بجز رشته سبز و زرد )
فاصله بین هر دو نشانه گذاری متوالی نباید از ۲۷۵ میلیمتر بیشتر شود
رنگهای سبز و زرد به تنهایی و رنگهای قرمز ، طوسی و سفید در کابل چند رشته مجاز نیست
اگر رشته ها شماره گذاری شوند ، فاصله بین هر دو شماره نباید از ۵۰ میلیمتر بیشتر شود
دو پهنی عایق بیش از ۱۵% حداکثر قطر تعیین شده نباشد و میانگین قطر نیز از آن بیشتر نشود
مقررات روکش در سیم و کابل
روکش کابل باید دارای استقامت مکانیکی و قابلیت ارتجاعی کافی باشد
– روکش کابل نباید به عایق رشته های سیم بچسبد
– میانگین ضخامت روکش کابل از مقدار استاندارد کمتر نباشد
-روکش در کابل های تک رشته روی عایق به کار می رود
-در کابل های چند رشته روکش روی مجموعه رشته ها و یا فیلر به کار می رود
– فاصله بین هر دو نشانه گذاری متوالی بر روی روکش کابل نباید از ۵۵۰ میلیمتر بیشتر شود
– دو پهنی روکش در کابل بیش از ۱۵% حداکثر قطر تعیین شده کا بل نباشد و میانگین قطر نیز از آن بیشتر نشود
استاندارد سیم و کابل
تولید سیم و کابل مشمول استاندارد اجباری می باشد ، به این معنا که جهت تولید سیم و کابل استاندارد برای مصرف داخلی ، صادرات و یا واردات می بایستی تمام یا بخشی از استاندارد ملی مربوطه بهترتیبی که در قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مقرر شده است رعایت گردد.